SMART maqsadlar qo‘yish — bir martalik mashq emas, balki muntazam ravishda qayta ishlash va rivojlantirishni talab qiladigan jarayon. Bugungi mashg‘ulotda siz SMART modelining 5 elementi: S (Specific – aniq), M (Measurable – o‘lchanadigan), A (Achievable – erishish mumkin bo‘lgan), R (Relevant – ahamiyatli), T (Time-bound – muddatli) bilan tanishdingiz. Endi esa, ertangi ish faoliyatingizda ushbu modelni qo‘llashga tayyor bo‘lgan bir yoki ikkita birinchi qadamni yozib qo‘ying.
SMART modeli elementlari:
Misollar:
- O‘quvchilarning bilim darajasini oshirish bo‘yicha aniq, o‘lchanadigan maqsad qo‘yish.
- Bir oy ichida sinfdagi qoidabuzarliklarni 30% ga kamaytirish uchun rejani ishlab chiqish.
- O‘z malakangizni oshirish maqsadida kursga qatnashish va yakunida sertifikat olish.
Bu qadamlarni yozish uchun 2 daqiqa vaqt ajrating va siz uchun eng muhim qadamni belgilang.
QO'SHIMCHA MASHQLAR
1Maqsadlarni SMART asosida tahlil qilish
Guruhga quyidagi umumiy maqsadlar beriladi:
- "O'quvchilarning bilimini oshirish."
- "Darslarda intizomni yaxshilash."
- "Maktabda sportni rivojlantirish."
Vazifa:
Har bir guruh ushbu maqsadni SMART modeliga asoslanib qayta yozadi. Keyin yangi versiyalarni taqdim etadi.
Natija: Ishtirokchilar umumiy va noaniq maqsadlarni aniq, o'lchanadigan va muddatli maqsadlarga aylantirishni o'rganadilar.
2"To'g'ri yoki noto'g'ri" mashqi
O'qituvchi bir nechta maqsadlarni aytadi, ishtirokchilar esa ular SMART mezonlariga mos yoki mos emasligini aniqlaydilar.
Misollar:
"Sinfdagi shovqinni kamaytirish." — noto'g'ri
"Bir oy ichida sinfdagi shovqin darajasini 20% ga kamaytirish." — to'g'ri
Maqsad: SMART elementlarini tez va to'g'ri aniqlashni mashq qilish.
3SMART piramidasi
Doskaga 5 qatlamli piramida chiziladi, har bir qatlam S, M, A, R, T elementlariga bag'ishlanadi.
Guruhlar har bir qatlam uchun o'z misollarini keltiradilar va joylashtiradilar.
Natija: SMART elementlari o'rtasidagi bog'liqlikni vizual ravishda tushunish.
4Diagnostika testi: Maqsadlaringizni baholang
Ishtirokchilar hozirgi ish faoliyatlarida foydalanayotgan bir maqsadni yozadilar.
Keyin uni quyidagi savollar bo'yicha tekshiradilar:
- Maqsad aniqmi?
- Natijani o'lchash mumkinmi?
- Unga real sharoitda erishish mumkinmi?
- Maqsad umumiy strategiyaga mosmi?
- Vaqt chegarasi belgilanganmi?
Natija: 4 yoki 5 ta "Ha" bo'lsa – maqsad SMART ga mos, aks holda qayta ishlash kerak.
5Amaliy loyiha ishlab chiqish
Ishtirokchilar kichik guruhlarga bo'linadi. Har bir guruh quyidagi yo'nalishlardan birini tanlaydi:
- Intizomni oshirish,
- Kitobxonlikni rivojlantirish,
- Sport faoliyatini kuchaytirish,
- O'qituvchilar malakasini oshirish.
Vazifa:
Har bir guruh tanlangan yo'nalish bo'yicha 3 ta SMART maqsad ishlab chiqadi va doskada taqdim qiladi.
Maqsad: Guruh bo'lib ishlash orqali real loyihalarda SMART modelini qo'llashni o'rganish.
6SMART maqsadlar zanjiri
Umumiy va katta maqsad beriladi:
"Maktab reytingini oshirish."
Ishtirokchilar navbatma-navbat bu maqsadni kichikroq, aniq va o'lchanadigan bosqichlarga bo'lib chiqadilar.
Misol zanjiri:
Maktab reytingini oshirish → O'quvchilarning darsga qiziqishini oshirish → Sinfdagi intizomni yaxshilash → Bir oy ichida qoidabuzarliklarni 30% ga kamaytirish.
7Yakuniy refleksiya
Mashg'ulot oxirida har bir ishtirokchi quyidagi savollarga yozma ravishda javob beradi:
Refleksiya savollari:
- Bugun SMART modelidan nimani o'rgandim?
- Ertadan ish faoliyatimda qanday SMART qadamlarni qo'llayman?
- SMART modelini joriy qilishda men uchun eng katta qiyinchilik nima bo'lishi mumkin?
Yakuniy xulosa
SMART modeli:
Maqsadlarni aniq va tushunarli qo'yishga,
Natijalarni o'lchashga,
Rejalashtirish jarayonini yengillashtirishga,
Motivatsiyani oshirishga xizmat qiladi.